Denk jij of vermoed jij dat je hoogfunctionerend autisme hebt? In dit blog lees je hier meer over.
Wat betekent hoogfunctionerend autisme?
Hoogfunctionerend autisme (HFA) wordt vaak gebruikt bij de diagnose Autisme Spectrum Stoornis van autisten met een hoger IQ. Bij een IQ van 120 tot 130 heb je een bovengemiddeld intelligentieniveau. Bij een IQ vanaf 130 mag je spreken van hoogbegaafdheid. Hoogfunctionerend autisme vertoont in bepaalde opzichten overeenkomsten met het vroegere Syndroom van Asperger. In de praktijk berust Asperger zich echter op verschillende criteria. Mensen met hoogfunctionerend autisme zijn vaak breder ontwikkeld en enorm leergierig van aard. Vaak zijn ze geïnteresseerd in meer specifieke onderwerpen en activiteiten. Dit in tegenstelling tot de meeste lager of gemiddeld ontwikkelde autisten. Echter kunnen die juist weer heel erg gefixeerd zijn op één specifieke interesse. Al met al zegt het intelligentieniveau dus lang niet alles, aangezien elk persoon met autisme dit anders beleeft en ervaart.
Hoogfunctionerend autisme in de praktijk
Tegenwoordig zijn de definities bij Autisme Spectrum Stoornis veranderd. We spreken niet meer afzonderlijk over het Syndroom van Asperger, PDD NOS of klassiek autisme. Al worden deze termen in de praktijk nog wel gebruikt. Vooral bij mensen die vroeger de diagnose hebben gekregen. Asperger wordt ook wel geassocieerd met hoogfunctionerend autisme, maar dit is niet juist. Het intelligentieniveau van iemand met HFA ligt vaak wel hoger dan de gemiddelde persoon met autisme.
Lees meer over een ASS classificatie en de kenmerken waaraan je moet voldoen.
Problemen op de werkvloer
Medewerkers met hoogfunctionerend autisme zie je ook op hogere posities in het bedrijfsleven. Hetzij wel met bepaalde (soms onzichtbare) autistische karaktereigenschappen. Vaak weten medewerkers met HFA dit goed te verbloemen. Autisme camoufleren en veel aanpassingsgedrag maakt het wel zwaar en erg vermoeiend. Sommige medewerkers voelen zich ondergewaardeerd en lang niet altijd begrepen. Het is ontzettend lastig als je niet erkend wordt voor de goede dingen die je aandraagt. Zeker als je vaak innovatieve ideeën hebt of de nodige verbeterpunten aankaart door je scherp analyserend vermogen. Helaas voelen deze medewerkers zich niet altijd beloond voor hetgeen wat ze inbrengen. Dat levert de nodige frustratie en communicatieproblemen op de werkvloer op.
Kenmerken bij hoogfunctionerend autisme
Wees alert als je jezelf hierin erkent
Mensen met deze vorm van autisme, kunnen vaak redelijk goed op hun werk functioneren. Je ziet ze ook terug in verantwoordelijke functies, bijvoorbeeld als ondernemer en in diverse arbeidssectoren. Door overprikkeling en een vaak hoge prestatiedrang, heeft iemand met hoogfunctionerend autisme meer kans op een autistische burn-out. Juist omdat familie, vrienden of collega’s het niet altijd doorhebben. Vaak is de werkdruk hoog en wil iemand zo veel mogelijk aan de verwachtingen voldoen. Diep van binnen heerst er vaak veel onrust, chaos, angst voor ontdekking en onzekerheid.
Dit kan nog moeilijker worden als iemand het (nog) niet weet van zichzelf en alle problemen in een andere hoek zoekt. Zo kan het gebeuren dat iemand de (h)erkenning of de diagnose autisme op latere leeftijd krijgt.
Meer erkenning voor hoogfunctionerend autisme
Gelukkig is er steeds meer belangstelling en erkenning voor mensen met autisme. Met name ook binnen het bedrijfsleven en op de arbeidsmarkt. Iemand met hoogfunctionerend autisme is vaak redelijk goed in staat om zijn of haar zwakke punten te compenseren, maar niet altijd. Hoe meer iemand met HFA begrijpt en inzicht heeft in hetgeen waar hij in afwijkt, hoe beter hij hier mee kan leren omgaan. Dat wil niet zeggen dat hetgeen wat iemand door zijn hogere intelligentie naar buiten toe laat zien, ook daadwerkelijk klopt met wat hij denkt, voelt en ervaart. Het kan getraind gedrag zijn, omdat iemand met deze vorm van autisme allerlei trucjes aangeleerd heeft, om zich zo veel mogelijk ‘normaal’ te gedragen. Hij of zij wil juist niet opvallen of als ‘vreemd’ bestempeld worden.
Wil je nog meer weten of heb je een vraag?
Als jij denkt dat je mogelijk hoogfunctionerend autisme hebt, kun je hiervoor een hoogfunctionerend autisme test doen. Je kunt ook contact leggen via ons contactformulier.
Beste lezer,
Ik herken mij volledig in het geschetste profiel van iemand met hoogfunctionerend autisme. En ik ben dringend op zoek naar hulp. De wachtlijst voor een autosmetest bij mij in de regio is lang. En ik merk dat ik vastloop in mijn huidige werk. Dat wordt helaas nog versterkt door de coronacrisis, verplicht thuiswerken. Alle structuur is weg. Als ik niet bij u terecht kan, weet u dan een centrum bij mij in de buurt? Ik woon in de Achterhoek, Gelderland. Hopelijk kunt u me helpen.
Hallo Tineke,
Ik zal je via email antwoorden. De gemiddelde wachtlijsten voor autisme testen zijn zeker erg lang. Wat vervelend dat je vastloopt in je werk, maar veel mensen met autisme hebben nu extra last van de coronacrisis, omdat het nu onzekere tijden zijn en veel dingen die veranderen in zeer korte tijd. Depressieve klachten komen nu dus ook veel meer voor helaas. Ons Autisme Centrum concentreert zich voornamelijk in de noordelijke regio’s. Ik ken geen vergelijkbare organisaties in Gelderland helaas.
Doordat mijn 8 jarige dochtertje vastloopt op school en last heeft van huilbuien en overprikkelend ( waarschijnlijk ASS) , ben ik gaan lezen om haar te helpen en kom tot de ontdekking dat ikzelf ook autistisch ben en mijn burn-out , angststoornis en dissociatie en trauma en emotiesregulatiestoornis het gevolg van autisme zijn . Mijn nichten hebben ook ASS en een neef en mijn broer hebben klassiek autisme ( mijn broer met zwakzinnigheid )
Ik wil graag diagnose laten stellen en hulp om overprikkeling te verminderen .
Werken doe ik al alleen thuis en is mijn redding geweest !
Heb jarenlang in de verpleging mijn collega’s hun sociale gedrag afgekeken .
Dag mensen van het Autisme Centrum ,
Ben blij met het artikel over hoogfunctionerend autisme !
Geprint zodat familie deze info kan lezen..
5 jaar geleden werd bij onze dochter ASS vastgesteld door ATN Hoogeveen
Er werd haar bij het eindgesprek gevraagd of ‘ het ook in de familie zat ‘
Ook dat het heel vaak erfelijk is werd haar toen verteld maar daar was haar niets van bekend .
Ook mijn vrouw was bij dit eindgesprek waarbij kenmerken werden benoemd. Thuisgekomen viel al snel de opmerking : ‘ het was net of ik over jou hoorde vertellen.. ‘
Toen wilde ik zekerheid en heb me ook bij ATN laten testen..
Bingo ! Met 64 (!) jaar gediagnostiseerd met ASS..
Puzzelstukjes vielen nu ineens op hun plaats !
Veel kenmerken van hoogfunctionerend autisme in jullie artikel kwamen me akelig bekend voor .
Het al in je jeugd het gevoel hebben wat anders te zijn , in je puberteit geen of moeilijk contact kunnen leggen met ‘ het andere geslacht ‘ ( meisjes ) maar na de HAVO wel fluitend en met 2 vingers in de neus door een HBO opleiding heenschuiven , ondanks moeilijk kunnen plannen en vaak chaotische aanpak.
Werkzaam geworden als leraar in het Voortgezet Onderwijs, VMBO na afronden opleiding
Mijn ‘ handicap ‘ altijd goed voor collega’s verborgen weten te houden want camoufleren en maskeren wordt je 2e natuur..
2 keer een fikse burn out gehad met oververmoeidheids – en depressieve klachten.
38 jaar (!) aan deze scholengemeenschap verbonden geweest , het is voor mij altijd echt topsport bedrijven geweest !
Tijdens mijn 2e burn out openbaarde zich bij mij tinnitus ( ‘ piep in je kop ‘ ) in combinatie met hyperacusis .
Harde geluiden worden niet ( meer ) gedempt en knallen zo je hersenen in. Gekletter van borden in de vaat, de piep van de magnetron.. het is heel onaangenaam allemaal.. 🙁
Gehoorapparaten met ruisgenerator helpen niet echt , nodig want er was intussen ook toenemende doofheid geconstateerd.
Concentreren ging op het werk niet meer, werd vergeetachtig en na 2 jaar ziektewet volgde tenslotte ontslag.
Door UWV 100% arbeidsongeschikt bevonden en moet nu tegenwoordig rondkomen van een WIA uitkering. Wat inkomen betreft een forse stap terug !
Depressief geworden , door corona weinig contact met andere mensen gehad maar vanwege mijn autisme.. vond ik dit eigenlijk helemaal niet eens zo erg.. 🙂
Ik schrijf dit bericht : a) wat ik als hoogfunctionerende autist in mijn werk heb ervaren b) pleidooi voor diagnose op jongere leeftijd zodat je sneller ervaart waarom je zo bent zoals je bent en c) BIEDEN JULLIE OOK HULP AAN IN DRENTHE voor ‘ ons soort mensen ‘ en waar dan ?
Met vriendelijke groet,
Petromaxer
Beste Wim,
Nou dat moet door de jaren heen een hele worsteling voor jou zijn geweest als ik dit zo lees. Helaas komt een (terugkerende) burn-out bij mensen met hoogfunctionerend autisme veel voor. Met name omdat ze vaak wel doorhebben dat hun werkelijk denken en gedrag niet wenselijk is en zij zich noodgedwongen voelen om dingen zo veel mogelijk te maskeren. Veel aanpassingsgedrag, waarbij je jezelf op ten duur voorbij loopt. Je gaat je eigen grenzen over, verliest steeds meer van je eigen ‘ik’ en bent alleen nog maar bezig om toch vooral zo goed mogelijk te functioneren. Dat wordt tenslotte van je verwacht nietwaar? Zo vermoeiend..
Zoals je op onze website kan lezen hebben wij 4 locaties in het Noorden van waaruit wij werken en daarnaast online voor mensen die verder weg wonen. In Drenthe werken wij vanuit Assen. Indien je hulp nodig bent, kunnen we kijken wat wij voor jou kunnen betekenen. Stuur ons dan een email vanuit onze contactpagina op de website en dan kom ik daar op terug.
Vriendelijke groet,
Corrie Heslinga
Beste allen,
Wat een verademing en verlichting om deze reacties te lezen. Een herkenning voor mezelf.
Mijn functioneren op alle vlakken in m’n leven, mijn handelen en interacties op alle mogelijke gebieden in m’n leven. Sociaal, emotioneel, zo moeilijk geweest.
Én nu op 56 jaar, Eureca, eindelijk begrijp ik mezelf (en anderen) nu veel beter, dankzij verhelderende herkenning/zelfkennis. De extreme overgevoeligheid en zo snel overprikkeld zijn, prestatiedrang omdat ik me nooit goed genoeg voelde, me continu t.o.v. de buitenwereld willen bewijzen dat ik wel goed genoeg ben.
Het willen voldoen aan de vele (gangbare of zelfs absurde) regels en normen, terwijl die niet werkten voor mij, met uiteindelijk depressies en burn-out als gevolg.
Mezelf willen dwingen in een ‘keurslijf’ dat me absoluut niet paste. Mezelf continu voorbij gelopen.
Mezelf wegcijferen, in de kou laten staan, tot ik niet meer kon en uiteindelijk noodgedwongen koos voor complete isolatie/onthechting van de buitenwereld.
Het was me allemaal té veel en té zwaar. Ik had behoefte aan complete rust, innerlijk, mentaal en emotioneel. Ik vond de rust die ik zocht bij mezelf, in mezelf “alleen”!
Intussen heb ik aangepaste medicatie waar ik me goed bij voel en start ik weldra met het volgen van een psychisch revalidatieproject. Daar kijk ik wel naar uit om m’n extreme vorm van isolement te doorbreken/op een gezonde en begeleide manier te versoepelen op een manier die perfect past bij mij zoals ik ben.
Ik ben heel blij dat ik eindelijk begrijp waarom “ik ben zoals ik ben” en daardoor zo vaak het gevoel heb gehad “anders” te zijn dan de anderen, er nooit echt bij te horen en me heel vaak niet goed genoeg voelde.
Eindelijk na 56 jaar ben ik eindelijk blij en gelukkig met mezelf met wie ik ben en hoe ik waarlijk ben. Een ware verlichting voor mij. Op weg naar het goede in alles.
Lieve groeten allen,
“Never give up”
Beste Katty,
Dank je wel voor je mooie reactie op dit blog. Altijd leuk om te lezen hoe diverse mensen hun autisme ervaren. Fijn om te weten dat je eindelijk blij en gelukkig met jezelf kunt zijn. Dat is natuurlijk erg belangrijk! Jezelf kunnen accepteren hoe je bent en het zou fijn zijn dat anderen in je omgeving dat ook doen. “Never give up” is dan ook een passende uitspraak voor iedereen met autisme. Jij hebt het recht om jezelf te zijn en dichtbij jezelf te blijven. Dat adviseer ik onze cliënten dan ook. Hoe meer je je aanpast aan anderen, hoe verder je tenslotte ook van jezelf afdrijft.
Vriendelijke groet,
Corrie Heslinga
Beste Katty (en natuurlijk is dit ook voor Wim, Wendy, Tineke en alle andere mensen die vastlopen in hun autisme),
In een andere blogje (over diagnose) op deze site heb ik al iets verteld over mijn schoolcarrière. Nu meer persoonlijk.
Ik was er voor mezelf al vrij jong achter dat ik anders was dan anderen om me heen. Waarom zag ik de wereld door ‘mijn’ ogen, terwijl ik totaal geen bijzonder mens ben. Geen Einstein, Escher, Leonardo da Vinci, Pythagoras of zo. Ik woon in een uithoek van Nederland = het mooie Walcheren, was trager dan de rest (als ik een bal moest vangen, klapte mijn handen dicht nadat de bal al tegen mijn gezicht zat. Een storing in de grove motoriek noemde ze dat). Dus werd vaak als een van de laatste gekozen bij gymlessen en zo. En merkte vooral het anders denken (en voelen) dan de kinderen om me heen.
Ik had helemaal geen behoefte om voor een bepaalde voetbalclub te zijn. Posters voor de raam van een politieke partij, hoefde eigenlijk ook niet zo voor mij. En mijn voorkeur voor muziek was nu ook niet echt iets waar je punten mee scoorde (speldjes van Doe Maar dan nog wel ;-)). Dus al heel snel in de kameleon stand gegaan. Net iets minder opvallen zodat een ander het doelwit was van de pestkoppen.
Waar ik achter kwam is dat een nadeel soms ook een voordeel kan zijn.
Doordat ik zo traag (en stil) was, had ik wel meer tijd om te luisteren. Dat heb ik omgezet in mijn sterke punt.
Mijn vak (wiskunde leraar) doe ik het liefste 1 op 1 en niet met een hele klas tegelijk (veel te veel impulsen).
En in het MBO is daar meer ruimte voor dan op het voortgezet onderwijs.
Dus ik lijk misschien een vreemde eend in de bijt als master wiskunde op het mbo. Maar ik ben daar wel enorm gegroeid in het kunnen helpen van leerlingen of studenten met rekenen en wiskunde. Ik laat ze eerst vertellen wat ze wel en niet begrijpen, en pas daar mijn uitleg op aan (soms maar een heel klein zetje in de goede richting).
Daarvoor moet je natuurlijk wel een enorme gereedschapskist aan materialen hebben, maar dat is nu juist iets wat mensen met hoog functionerend autisme goed kunnen: zich specialiseren/verdiepen in iets. En afhankelijk van je intelligentie zal er wel wat meer of minder mogelijk zijn.
Maar belangrijkste is om je kracht te ontdekken.
Vera Helleman heeft daar een boek over geschreven: “De kracht van autisme”. Dit was (vooral in het begin) een moeilijk boek voor mij om door te komen (leuk hoor als je gedachten steeds afdwalen bij elke zin die je leest). Maar het voelde zo als thuiskomen in mijn autistische waarheid.
De pijler HSP (hoog sensitief persoon) moest nog wel even ontwaken in mezelf. Vera geeft ook aan dat je meer moet voelen, ik denk dat ik dat altijd naar de achtergrond heb gedrukt, hoewel ik de wiskunde meer op een gevoelsmatige manier doe dan mijn collega’s op het voortgezet onderwijs. Nu zit ik te janken bij liedjes waar ik nu ook de tekst tot me laat doordringen. Denk aan Blof met “Hou vol, hou vast”.
Het ontbreken van de ik-referentie vind ik nog steeds een hele spannende om uit te vinden (ik denk dat het ontbreken van een ikje, komt doordat we met meerdere ik-ken tegelijk leven, maar dan meer als een soort Yin en Yang).
De derde pijler- (natuur- wetenschappelijk denken) las ik in ‘no-time’ door. Daar zit ik al mijn hele leven met mijn gedachten, dus dat herkende ik wel direct.
In die paragraafjes kwam ook het onderdeel aanpassingsvermogen naar voren. En daar heb ik heel erg moeten huilen.
Heel mijn leven al aan het aanpassen, dat houd je niet vol.
Tijdens Corona ontdekt dat er veel informatie te vinden is, (ook veel onzin), over autisme. Een lock-down kan ook voordelen hebben.
Maar luister en kijk vooral naar de informatie die door autisten zelf verteld wordt.
Jac den Houting verteld “Why everything you know about autism is wrong” vanuit een andere kijk op de wereld. Ik hoop dat je een beetje Engels kunt volgen (ik heb de ondertitels aangezet), maar zij verteld eigenlijk hetzelfde wanneer ze “back to dr. Google” ging.
Jolene Stockman zucht heel erg opgelucht als ze eindelijk het label heeft: how to be normal (and why not to be).
En Paul van ‘Asperger from the inside’ geeft een mooie opsomming van “9 positive Autistic traits” als een van de vele Patrons Choice.
En in het Nederlands zijn er, naast deze geweldige site van Autisme centrum Groningen, ook genoeg dingen te vinden.
Voor het ‘gevoel’ bij autisme is Vera Helleman erg sterk. Ik had dat gelijk te pakken bij Vera Verheldert #8 was bij mij gelijk raak.
Ik kon echt niet gelijk elke zin volgen wat ze bedoelde, maar het voelde gelijk goed! Eindelijk iemand die het begreep.
En Corrie snapt ons ook.
Dus mijn motto is langzaam aan: Proud to be Aut.
En als je het filmpje van Jac den Houting hebt gezien, snap je wel, welke A daar moet staan.
Ik ben pas ook lid geworden van PAS Nederland. Ha ha weer een leuke echolalie.
Dat is ook wel iets, humor kan je redden. Althans, dat heeft het bij mij wel gedaan.
Wat is dit fijn om te lezen. Ik hou het kort, maar ik bedank jullie allen voor deze informatie. Ik ben 23 jaar en voel me heel erg in jullie hoop dat ik zsm gediagnosticeerd kan worden zodat ik eindelijk zeker weet dat ik dit ook heb.