Hoogfunctionerend autisme in de praktijk komt steeds vaker voor, maar hoe weet je dat nou?
Mensen met autisme die op hoger niveau functioneren
Hoogfunctionerend autisme is géén officiële medische term of diagnose. Het wordt gebruikt voor mensen met autisme die op een ‘hoger niveau’ functioneren en die op het eerste gezicht minder hinder van hun autisme lijken te hebben. In de maatschappij kunnen ze zich dan ook redelijk staande houden. Dit wil echter niet zeggen dat ze geen last hebben van hun autisme kenmerken en gedrag. Het speelt zich echter grotendeels af in hun hoofd. Mensen met hoogfunctionerend autisme hebben vaak een (goede) baan en draaien op werkgebied ook aardig goed mee.
Autisme op drie niveaus
In de DSM-5 worden drie levels van ontwikkelingsstoornissen onderscheiden. Op niveau 1, waar mensen met hoogfunctionerend autisme vaak zitten, zijn de klachten het mildst. Deze mensen zijn zo goed als zelfstandig. Zo komt het dan ook vaak voor dat hier de meeste mis-diagnoses voorkomen of dat hoogfunctionerend autisme op latere leeftijd pas wordt ontdekt.
Bij niveau 2 hebben mensen enige zelfredzaamheid, maar hebben wel behoefte aan ondersteuning, coaching en training. Afhankelijk van het karakter en intelligentieniveau heeft de ene persoon meer of minder hinder van zijn autisme.
Bij niveau 3 is er vaak sprake van ‘klassiek autisme’. Deze mensen hebben op grote schaal hulp en begeleiding nodig en zijn sterk verminderd zelfredzaam.
Zelfredzaamheid bij hoogfunctionerend autisme
Op het eerste gezicht zijn mensen met hoogfunctionerend autisme erg zelfredzaam. Dit kan echter ook een sterk vertekend beeld geven. Iemand met hoogfunctionerend autisme kan uitblinken op school, werk of specifieke interesses, maar dat betekent niet dat iemand dan ook gemakkelijk alle dagelijkse dingen goed afhandelt. Ze zijn vaak (over)gevoelig voor bepaalde prikkels en scoren over het algemeen slechter op de meer simpele dingen, zoals het huishouden, op tijd komen, iets plannen, naar een vreemde omgeving moeten, postzaken en boekhouding etc. De term hoogfunctionerend autisme mag dan ook niet inherent opgehangen worden aan excelleren, hoge intelligentie en uitzonderlijke prestaties.
Valkuilen bij hoogfunctionerend autisme
Mensen met hoogfunctionerend autisme hebben vaak te maken met diverse maatschappelijke valkuilen. Bijvoorbeeld overgevoeligheid voor harde of juist monotone geluiden, drukte, planning, mensen die in en uitlopen, felle lichten, sociale bezoekjes en het onderhouden van sociale contacten. De behoefte hieraan is vaak een stuk minder. Ook de sociale dimensie kan problemen opleveren. Ze staan vaak niet goed in contact met hun gevoel en kunnen bepaalde wenselijke interacties dan ook niet goed ‘aanvoelen’. Hoe kan je nu het beste iemand begroeten? Wat zijn nu de verwachtingen? Hoe moet ik iemand troosten etc. zijn dingen waar mensen met (hoogfunctionerend) autisme vaak niet goed in zijn. Veel gebruiken en rituelen uit de maatschappij die voor anderen vanzelfsprekend zijn, kunnen voor die doelgroep juist veel energie kosten.
Groter risico op burn-out en depressie
Mensen met hoogfunctionerend autisme lopen ook een grotere kans op een burn-out en depressies. Uit meerdere onderzoeken komt dit naar voren. Juist omdat deze groep zich continu wil aanpassen aan de heersende normen, kost dit veel energie en stress. Tel daarbij hun vaak aanwezige hoge prestatiedrang en perfectionisme bij op. Hierdoor gaan ze vaak op hun tenen lopen gedurende lange periodes. Ook voelen ze zich vaak ‘anders’ en vervreemd van anderen door hun eigen denklevel en gedrag. Dan ook nog veel moeten compenseren brengt op ten duur een burn-out of (terugkerende) uitval en depressiviteit met zich mee. Door de constante stress in het lichaam, kunnen ook allerlei (vage) klachten ontstaan, zoals hoofdpijn, vermoeidheid, prikkelbaarheid of ergere lichamelijke klachten als hoge bloeddruk, slapeloosheid, angststoornissen, paniekaanvallen of hartklachten.
Lees ook deze blogs:
Wil je meer informatie of heb je een vraag?
Wil je meer weten of heb je behoefte om hier zekerheid over te krijgen? Wij kunnen hiervoor een autisme test afnemen. Dit kan zowel fysiek als online via Teams. Ook bieden wij maatwerk autisme coaching en re-integratie voor mensen met (hoogfunctionerend) autisme. Daarnaast hebben wij diverse trainingen om bepaalde ontwikkelingspunten en leerdoelen in goede banen te leiden. Alles met het oog op het herstellen van klachten en inzicht en bewustwording in het hoogfunctionerend autisme.
Denk jij dat je (hoogfunctionerend) of juist licht autisme hebt, heb je vragen of wil je ergens meer informatie over? Ga dan naar ons contactformulier en vul je gegevens in of bel ons op 050-2043569.
Geef een reactie