Autisme en stress gaan vaak samen. Hoe kan je overmatige stress bij autisme verminderen?

Autisme en omgaan met stress

Autisme, stress, boosheid en overprikkeling gaan vaak samen. Veranderingen, onverwachte gebeurtenissen, gebrek aan structuur en veel hectiek zijn beruchte triggers die snel irritatie en boosheid opwekken. Onduidelijke stressvolle situaties zijn in de praktijk lastig te handelen. Schakelen is vaak niet makkelijk, waardoor je stresslevel alleen nog maar meer toeneemt. Improviseren is ook niet je grootste vaardigheid. Nee, omgaan met stress bij autisme kost veel energie.

Stress leren reduceren

Bij autisme is het essentieel dat je je opgebouwde stress kunt reduceren. Het is belangrijk om voldoende rust en ruimte in je hoofd en innerlijk systeem te houden. Helaas is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Je moet de signalen en oorzaken van je stress leren herkennen. Waak er ook voor dat je bepaalde lichaamssignalen bij autisme negeert. Ontdek wat je er zelf aan kan doen om je broodnodige rust te pakken en je stress leren reduceren. Inzicht krijgen in jouw stressbronnen en van daaruit bepaalde veranderingen doorvoeren. Stap voor stap. Juist om enorme overprikkeling te voorkomen.

Waarom ben je sneller gestrest?

Mensen met autisme hebben eerder en meer last van stress dan mensen zonder autisme. Juist door de hoge (zintuigelijke) prikkelervaring staan de voelsprieten zodanig afgesteld, dat stress snel kan optreden. Het informatie verwerkingsproces werkt bij mensen met autisme vaak trager. Mede hierdoor worden stress-signalen niet altijd tijdig opgemerkt. Veel mensen met autisme voelen stress pas in een later stadium en hebben ze achteraf pas door hoeveel stress iets gekost heeft. Helemaal als er veel verschillende dingen tegelijk gebeuren en je het overzicht hierover dreigt kwijt te raken.

Lees ook ons blog stressprikkels bij autisme.

Risico’s bij oplopende stress

Sommige mensen met autisme kunnen lastig op zichzelf reflecteren. Hierdoor hebben ze een verminderd bewustzijn van hun stress-signalen. De stress komt vaak met pieken en dalen. Stresspieken opvangen is heel lastig voor mensen met autisme. Hierdoor kan je bij een snel oplopend stresslevel zo maar ineens exploderen. Het is dan erg lastig om weer rust in je hoofd en systeem te krijgen. Bij een structureel hoog stresslevel, heeft dit nadelige invloed op je heel innerlijk systeem. Autisme en omgaan met stress is een lastige combinatie. Vermoeidheid, neerslachtigheid, dingen voor je uit schuiven, snel geïrriteerd raken en jezelf afsluiten voor je omgeving is vaak wat mensen met autisme dan doen.

Lees ook dit artikel over burn-out preventie bij autisme. Zeker als je veel stressklachten of dreigende burn-out klachten ervaart.

Autisme en omgaan met stress: veel voorkomende stressklachten

De volgende stressklachten bij autisme komen veelvuldig voor:

  • (over) vermoeidheid en chronische vermoeidheid
  • Geen puf meer hebben in sociale activiteiten
  • Diverse lichamelijke klachten en snel hoofdpijn
  • Emotionele disbalans
  • Snel boos worden of ontploffen
  • Slaapproblemen en veel piekeren
  • Angsten en paniekaanvallen
  • Eetproblemen en verminderde eetlust
  • Steeds toenemende rusteloosheid

Aanpassingsgedrag en autisme camoufleren

Door de verwachtingen op werkgebied, privé en binnen je gezin, wil je je zo goed mogelijk voordoen. Je wilt aan de verwachtingen tegemoet komen en probeert je veelvuldig aan te passen. Camouflagegedrag bij autisme komt dan ook veelvuldig voor. Dit is echter ook een grote trigger dat veel stress oplevert. Zeker op langere termijn. Als je jezelf continu aanpast aan je omgeving, zal je dat op ten duur gaan opbreken. Het is essentieel om hierbij de oplopende stress en vermoeidheid te reduceren. Het gaat om meer balans te vinden tussen je stresslevel aan de ene kant en genoeg rust en ontspanning aan de andere kant. Dat is echt een must!!

Autisme en omgaan met stress: een paar stresstips

  • Herken je eigen stress-signalen. Dit merk je aan je lichaam, gedrag, mindset, de hoeveelheid prikkels en je reacties daarop. Hoe meer inzicht je krijgt in je eigen stress-signalen, hoe meer je stapjes kunt maken om deze te reduceren.
  • Probeer de diepere oorzaken van je stress in kaart te brengen. Wat verhoogt je stresslevel? Probeer daar gericht iets aan te doen. Ga niet door als je aanvoelt dat je over je grenzen dreigt te gaan. (helaas doen mensen met autisme dit vrij snel)
  • Zorg voor een efficiënte balans tussen werk en privé, inspanning en ontspanning. Leer je grenzen kennen en bewaken en ga jezelf hierin trainen. Op een gegeven moment kun je dit steeds beter aanvoelen en hierop anticiperen.
  • Neem regelmatig een time-out en durf nee te zeggen tegen sociale verplichtingen en energie slurpende activiteiten. Zeker als je voelt dat je ‘op’ bent. Als je structureel geen nee zegt, kan je het resultaat erna ook wel raden.
  • Durf hulp te vragen als je dat nodig denkt te hebben. Ga niet overpresteren en doordouwen als je eigenlijk aanvoelt dat het te veel is. Voor de perfectionistische mensen met autisme is dit heel moeilijk, maar wel broodnodig.
  • Maak overzichtelijke ‘to-do’ lijstjes, zodat je hiermee continu overzicht hebt bij hetgeen wat je moet doen. Prioriteer dit op urgentie, noodzaak, relevant en niet relevant. Vink direct af wat je gedaan hebt, zodat je lijstje steeds korter wordt.
  • Zoek de rust in de natuur wanneer mogelijk. Zon, zee, bos, strand en wandelen hebben een rustgevende invloed op je brein. Adem de frisse buitenlucht en laat alles wat je ziet op kalmerende manier op je inwerken. Echt, het werkt rustgevend.
  • Luister naar rustgevende muziek, zet een koptelefoon op en trek je terug op om te laden. Probeer je hoofd even ‘uit’ te zetten en ga zo veel mogelijk mee in de muziek zonder na te denken. Vooral klassieke en andere rustgevende muziek kan je brein tot rust brengen.

“Autisme omgaan met stress; dit vraagt continu om alertheid”